Data publikacji: 21.07.2019

Nagroda Syreny - patronka gonitwy i historia

Po trzytygodniowej przerwie wakacyjnej na Tor Służewiec wracają wyścigi, w których będziemy mogli podziwiać zmagania dzielnych wierzchowców, rywalizujących w mniej lub bardziej prestiżowych gonitwach. W najbliższy weekend - 27 i 28 lipca, najważniejszym biegiem dla folblutów będzie międzynarodowa gonitwa dla trzyletnich i starszych koni - Nagroda Syreny (kat.A), rozgrywana na dystansie 1400 metrów.

Korzystając z okazji, postanowiliśmy poświęcić niniejszą publikację sylwetce patronki gonitwy - klaczy Syrena, a także rysowi historycznemu i wierzchowcom, które wygrywały ten wyścig.

KLACZ SYRENA (POL) PO MERRY MINSTREL OD SORBONA PO SYGNET

Ciemnogniada  klacz Syrena (POL) urodziła się w 1961 roku w stadninie koni pełnej krwi angielskiej, SK Kozienice, do której jednocześnie należała. Ojcem klaczy był brytyjskiej hodowli ogier Merry Minstrel (GB) z 1949 roku - syn Tudora Minstrela (GB) i Grand Sing (GB) po Singapure (GB). Merry Minstrel po karierze na torze stanowił w Holandii, a do Polski wyeksportowano go w 1958 roku. Syrena niewątpliwie była jego najlepszą córką, ale dobrze biegały też klacze: Stopnica (POL), ur. w 1961 roku od Skarbnicy po Good Bye, która na dziewięć startów trzy razy wygrała i pięć razy była druga oraz Czeremcha (POL), ur. w 1960 roku od Czarki po Pylon, triumfująca czterokrotnie na dziewięć swoich występów w karierze.

Syrena pochodzi z dobrej rodziny 7-d, której początek sięga 1929 roku, kiedy to inżynier Stanisław Schuch, znany polski hipolog, kupił na aukcji w Roemerhof w Niemczech roczną klacz Malaitę, hodowli L. Lewina. Miała ona wspaniały rodowód, w którym znajdowało się mnóstwo doskonałych klaczy. Malaita, ur. w 1928 roku, była córką Aberglaube i Maladetty po Montmaur. Jej babka, Moia, ur. 1910 po Macdonald od Mathilde po The Bard, wygrała we Francji najważniejszą próbę selekcyjną dla klaczy, wyścig Prix De Diane. Z kolei matka ojca Maladetty - Musa (1896) po Martagon od Palmflower po The Palmer, wygrała angielski Oaks. Malaita miała obustronnie doskonały rodowód, gdyż matka jej ojca, Aversion (1914) po Nauge od Antwort  po Add Patric, wygrała niemiecki St. Leger. W rodowodzie Malaity występowały jeszcze tak znakomite klacze jak: Morganette (1884), która dała dwóch derbistów niemieckich - Galtee More (1894) i Ard Patricka (1899), czy St. Angela - matka niepokonanego St. Simona. Malaita w 1935 roku była stanowiona ogierem Villars i w 1936 roku urodziła Sumatrę. To połączenie sprawiło, że do cennego rodowodu Malaity dołączyła równie cenna linia żeńska Villarsa, wywodząca się z klaczy St. Marguerite, która zapoczątkowała cenioną rodzinę 4-n.

Matka Syreny, Sorbona (POL), urodzona w 1952 roku po Sygnet (ITY) od Soliny (GER) po Aventin (GER), na torze odniosła trzy zwycięstwa, a w hodowli, oprócz bardzo utalentowanej Syreny, dała też dzielnego Saumura po Aquino, który wygrał cztery gonitwy, był czwarty w Derby i trzeci w Wielkiej Warszawskiej. Po karierze na torze został reproduktorem w Janowie i krył klacze półkrwi. Bardzo dobrą córką Sorbony była też klacz Sekunda (POL), urodzona w 1963 roku po Surmacz, która na dwanaście startów odniosła trzy zwycięstwa (m.in. wygrała Nagrodę SK Krasne), cztery razy była druga i trzy razy trzecia. Najlepszym synem Sorbony był ogier Super (POL), pełny brat Syreny, zaledwie o rok od niej młodszy.

Babka Syreny to nie kto inny, jak wielce zasłużona w polskiej hodowli Solina (GER), wyhodowana w czasie niemieckiej okupacji po Aventin (GER) od Sumatry (POL) po Villars (GB). Prababką Syreny jest natomiast Sumatra (POL), urodzona w 1936 roku po Villars (GB) od Malaity po Aberglaube (GER), o której wspominaliśmy wyżej.

Syrena była bardzo zdolną klaczą wyścigową. Biegała w wieku od dwóch do czterech lat. Startowała dziewiętnaście  razy, odnosząc dziewięć zwycięstw, trzy razy zajmując drugą i cztery razy trzecią lokatę. Triumfowała w Nagrodach Cardei, Przedświta, Pink Pearla, międzynarodowej Nagrodzie Bratysławy, rozgrywanej podczas Mityngu Krajów Demokracji Ludowej w Warszawie w 1965 roku, oraz w Criterium. Celownik mijała jako druga w Nagrodzie Efforty, Wiosennej i Przedświta, a jako trzecia w Nagrodzie Tempete (2200 m). Raz zajęła czwartą pozycję i była piąta w Nagrodzie Soliny. Na torze zarobiła dla macierzystej stadniny 131 400 złotych i 500 rubli (w tej walucie płacono podczas mityngu KDL). W hodowli niestety się nie wykazała. Urodziła tylko jedno źrebię. W 1967 roku na świat przyszedł ogier Syncom po Aquino, który nie odziedziczył talentu matki i podczas trwającej trzy sezony kariery wyścigowej wygrał tylko raz.

 

NAGRODA SYRENY OD 1966 ROKU

 

Syrena została patronką gonitwy rozgrywanej na dystansie 1400 metrów dla trzyletnich i starszych koni. Przez pierwsze 10 lat, od 1966 do 1976 roku, Nagroda Syreny nie miała charakteru gonitwy międzynarodowej i była niższej rangi. Dopiero od 1976 roku wyścig zyskał status biegu międzynarodowego, dzięki czemu wzrósł jego prestiż.

Sympatycznym faktem historycznym jest to, że premierową odsłonę Nagrodę Syreny wygrał w 1966 roku pełny brat klaczy, zaledwie o rok od niej młodszy Super (POL).

Przez pierwsze dziesięć lat, kiedy gonitwa o Nagrodę Syreny nie miała jeszcze charakteru prestiżowego międzynarodowego biegu, triumfowały w niej cztery ogiery, które później wdrożono do hodowli:

• ogier Cross, wyhodowany w SK Golejewko po Dorpat od Carbonaty po Aquino,
• ogier Karambol, wyhodowany w SK Golejewko po Negresco od Kwadrygi po Pilade (ciekawostką jest fakt, ze Karambol po karierze stanowił nie tylko w Polsce, ale i w Bułgarii),
• ogier Oczeret, wyhodowany w SK Iwno po Tuny od Otyka po Pink Pearl,
• ogier Parysów (GB), importowany z Wysp Brytyjskich po Quorum od Palinode po Pall Mall.

 

Gdy w 1976 roku gonitwa uzyskała status wyścigu międzynarodowego, triumfowała w niej klacz niemiecka, Burleske po Averino od Brunette po Ataturk. Warto wspomnieć, że była ona obdarzona nieprzeciętnym talentem. Wygrała trzynaście razy w piętnastu swoich startach, w tym w odpowiedniku niemieckiego 1000 Guineas i Oaks.

Czas gonitwy, jaki uzyskała Burleske w pierwszej międzynarodowej odsłonie Nagrody Syreny, był jednak najsłabszym czasem w historii tej gonitwy i wyniósł 1'31"na torze mocno elastycznym. Identyczny rezultat uzyskał ogier Oczeret, ale po torze ciężkim.

Bardzo dobre czasy, wynoszące 1'24", uzyskiwały w latach 90. ogiery: Bankiet po All Hands On Desk od Balangi po Saragan hodowli SK Strzegom i Delator po Dakota od Dżerada po Babant hodowli SK Łąck.

Rezultat ten stanowił rekord toru na dystansie 1400 metrów aż do 2007 roku, kiedy to niezwykle zasłużony Green Maestro po Who Knows od Green Fee po Windwurf, hodowli pani Rutkowskiej, pobił go, uzyskując czas 1'23.1". Był to oficjalny rekord do 2013 roku. Wówczas ogier Star Poker po Footstepsinthesand od Samphire Red po Sri Pekan osiągnął nowy najlepszy rezultat czasowy - 1’22.7”.

 

Triumfujące w Nagrodzie Syreny ogiery Delator, Star Poker, strzegomski Orsk, golejewski Narzan, kozienicki Vilnius, stubnieński Da Xian oraz golejewski Nowogródek, a także Exciting Life, należący do Państwa Plavac, zostały po karierze wyścigowej reproduktorami.

Ogier Who Knows jest rekordzistą pod względem potomstwa, które wygrywało Nagrodę Syreny. Dał on aż pięciu zwycięzców tej prestiżowej gonitwy:

• klacz Dora od Daisy po Dersław, hodowli POHZ Chojnów,
• klacz Dżiuseppa od Dżugara po Orange Bay, hodowli SK Widzów,
• ogier Da Xian od Daxi po Dixieland, hodowli SK Stubno,
• ogier Nowogródek od Nowa Zelandia po Dakota, hodowli SK Golejewko
• wałach Green Maestro od Green Fee po Windwurf, który aż pięć razy z rzędu triumfował w Nagrodzie Syreny (!)

Drugie miejsce jako ojciec potomstwa wygrywającego Nagrodę Syreny, zajmuje ogier Dakota (IRE) po Stupendous od Ardneasken po Right Royal. W tym biegu triumfowały bowiem:

• klacz Kamfora od Kodeina po Beauvallon, wyhodowana w SK Golejewko,
• ogier Dandy od Diorama po Mehari, wyhodowany w SK Moszna,
• ogier Delator od Dżerada po Babant, wyhodowany w SO Łąck.

Ciekawostką jest fakt rodzinnego sukcesu w gonitwie o Nagrodę Syreny. Zapoczątkował go ogier Parysów. Wyczyn ten powtórzył po 13 latach jego syn -  Vilnius. Natomiast w 1992 roku Nagrodę Syreny wygrał wnuk Parysowa, ogier Brochwicz po Jaguar od Bogna po Parysów.

Teraz czas na garść statystyki, dotyczącej tego międzynarodowego wyścigu. Warto odnotować, że:

• na 53 edycje Nagrody Syreny, aż 33-krotnie wygrywały konie starsze;
• 20 trzylatków triumfowało w tym biegu, a ostatnim z nich był ogier Kokshe (IRE) po Windsor Knot od Shall We Tell po Intikhab;
• najwięcej wierzchowców - 13 zapisano do Nagrody Syreny w 1996 roku, kiedy sukces odniósł wszechstronnie uzdolniony iwieński Tripolis po Saphir od Teoria po Akcept;
• najmniej koni, bo tylko cztery, zgłoszono do gonitwy, gdy triumfowała golejewska Tartara po Negresco od Tartarii po Turysta;
• pod względem ilości wyhodowanych koni, które triumfowały w Nagrodzie Syreny, prym wiedzie stadnina koni SK Golejewko (aż siedem jej wychowanków odnosiło zwycięstwa), drugie miejsce zajmują ex aequo SK Strzegom i SK Kozienice (pięciu wychowanków);
• wśród trenerów najwięcej zwycięstw w prestiżowej gonitwie odnotował trener Maciej Janikowski, który przygotowywał aż ośmiu zwycięzców Nagrody Syreny;

• św. p. dżokej Tomasz Dul wygrywał tę gonitwę aż siedmiokrotnie, a dżokej Vasile Hutulaec odniósł pięć zwycięstw z rzędu w Nagrodzie Syreny, od 1966 roku do 1970 roku;
• rekordzistą pod względem liczby wygranych w tej gonitwy bezspornie jest wałach Green Maestro, który nieprzerwanie triumfował w Nagrodzie Syreny od 2006 roku do 2010. Był wychowankiem stajni Damis, a znajdował się w treningu Józefa Siwoni. W 2011 roku pożegnano go uroczyście na torze właśnie po Nagrodzie Syreny. Green Maestro był też jednocześnie najstarszym triumfatorem tego wyścigu, gdyż zwyciężył jeszcze jako dziewięciolatek;
• sześć wierzchowców dwukrotnie mijało celownik jako pierwsze w Nagrodzie Syreny: strzegomski Ałtaj po Torpid od Akra po Solali, ogier Orks, kozienicki Bronx po Juggernaut od Branka po Jongleur, czeskiej hodowli Census po Amyndas od Century Bond po Behistoun oraz jedyna w tym gronie klacz Freedom po All Hands On Desk od F-Troop po Nordico;
• jedyną kobietą - jeźdźcem, która triumfowała w tej gonitwie, była kandydat dżokejski Małgorzata Maroszek, dosiadająca klaczy Freedom, gdy ta po raz drugi wygrywała Nagrodę Syreny;
• klacze rzadziej wygrywały Nagrodę Syreny, ale należy wymienić wśród nich: Dorę, Freedom, Burleskę, Kamforę, Dżiuseppę , Cheroneę i Staight Away (FR);
• największą przewagę nad rywalami w Nagrodzie Syreny uzyskała Kamfora, która pobiła rywali aż o pięć długości;
• przez ostatnie lata wśród triumfatorów Nagrody Syreny dominują konie importowane z zagranicy – Nikus (FR), Emperor Ajeez (IRE), Staight Away (FR), Kokshe (IRE), Inheritor (IRE), Star Poker (IRE), czy Exciting Life (IRE).

 

 

ZWYCIĘZCY NAGRODY SYRENY W OSTATNIM DWUDZIESTOLECIU

 

rok	koń	dżokej	trener
2018	og. Nikus (FR)	T. Lukasek	E. Zahariev
2017	og. Emperor Ajeez (IRE)	V. Janacek	M. Kacprzyk
2016	kl. Staight Away (FR)	dz. M. Brezina	M. Janikowski
2015	og. Kokshe (IRE)	W. Szymczuk	M. Janikowski
2014	og. Inheritor (IRE)	T. Lukasek	W. Olkowski
2013	og. Star Poker (IRE)	P. Krowicki	W. Olkowski
2012	og. Just Fly (POL)	M. Zatloukal	K. Zachvalova (sprzedany do Czech)
2011	og. Exciting Life (IRE)	M. Srnec	A. Wyrzyk
2010	wał. Green Maestro (POL)	A. Turgaev	J. Siwonia
2009	wał. Green Maestro (POL)	A. Turgaev	J. Siwonia
2008	wał. Green Maestro (POL)	A. Turgaev	J. Siwonia
2007	wał. Green Maestro (POL)	A. Turgaev	J. Siwonia
2006	wał. Green Maestro (POL)	J. Ochocki	J. Siwonia
2005	kl. Freedom (POL)	k. M. Maroszek	A. Walicki
2004	kl. Freedom (POL)	M. Pilich	A. Walicki
2002	og. Nowogródek (POL)	T. Dul	D. Kałuba
2001	og. Da Xian (POL)	P. Piątkowski	J. Siwonia
2000	og. Tender (POL)	M. Pilich	A. WalickiJ.
1999	og. Delator (POL)	J. Gęborys	M. Janikowski
1998	kl. Dżiuseppa (POL)	J. Kozłowski	A. Walicki